5 veelvoorkomende problemen onder muzikanten en artiesten


Als musicus of artiest doe je iets geweldigs. Je hebt een prachtig talent en maakt daar gebruik van. Iets waar velen jaloers op zullen zijn! Vaak wordt een beroep of serieuze hobby als musicus of artiest dan ook gezien als droom. Als iets wat iedereen wel zou willen. Dit betekent echter niet dat altijd alles vlekkeloos verloopt. Als we echt eerlijk zijn, hebben we namelijk allemaal af en toe wel ergens last van.

Onzekerheid

Helaas heeft een artiest niet altijd het meest stabiele inkomen. Zo ervaren veel artiesten problemen met financiële onzekerheid. Wat staat me in de toekomst te wachten? Zal ik wel genoeg opdrachten krijgen? Hoe kan ik repeteren als ik de repetitieruimte niet kan betalen? Dergelijke vragen en gedachten kunnen erg demotiverend zijn. Ook de verwachting dat je als artiest maar altijd gratis en voor niks wilt komen optreden, helpt niet mee.

Ook is er vaak onzekerheid over wat je te wachten staat. Zullen er wel mensen komen kijken? Is de geluidsman wel goed? Is de akoestiek in de nieuwe zaal wel goed? Allerlei afleidende gedachten komen op, waardoor je je niet meer kunt concentreren op wat je komt doen: lekker spelen en een goed optreden neerzetten.

Publiek

Bij een optreden kan de reactie van het publiek heel bepalend zijn. Wat als het publiek niet reageert hoe je had verwacht? Of als het publiek zelfs helemaal niet reageert? En hoe creëer je de gewenste sfeer en interactie tijdens een auditie, waarbij geen publiek aanwezig is? Hoe zet je dan een goede performance neer?

Of wat als die prachtige stilte wordt verpest door één luidruchtige persoon? Of als je je niet meer kunt concentreren door reacties van het publiek? Jochem Myjer had zelfs zo’n last van één lach uit het publiek, dat die persoon de show buiten de zaal verder moest kijken. Helaas heb je niet altijd die invloed op je publiek. Toch zul je ook in die situaties door moeten. Je wilt een goede performance neerzetten, ook als het publiek anders reageert dan verwacht.

“Ik ben te oud.”

Herken je dat? Het gevoel dat je te oud bent? Dat je geen auditie durft te doen uit angst het tegen jongere artiesten te moeten opnemen? Dat je om je heen kijkt en het gevoel hebt dat iedereen die het al gemaakt heeft jonger is dan jij? Dat anderen al eerder serieus begonnen zijn met muziek maken en dat jij de ‘verloren tijd’ nooit meer ingehaald krijgt? Dan ben je zeker niet de enige!

Veel artiesten hebben last van de gedachte te oud te zijn. Sommige muzikanten proberen het daardoor zelfs niet meer. Ze hebben het bijltje erbij neergelegd, ze hebben geaccepteerd dat ze ‘te oud’ zijn. Eeuwig zonde, want wanneer ben je te oud om artiest te zijn of worden? Op welke leeftijd zou je je niet meer serieus op muziek kunnen richten?

Discipline en geduld

Artiesten hebben ook problemen met planning, discipline en geduld. Vooral wanneer het gaat om repeteren. Dit sluit aan op eerdere bevindingen dat musici vinden dat ze onvoldoende metacognitieve vaardigheden hebben. Dat wil zeggen dat ze onvoldoende kennis en vaardigheden hebben over het leren zelf. Hoe deel je een oefensessie het beste in? Hoe begin je met het instuderen van een nieuw stuk? Hoe zorg je ervoor dat je de tijd goed benut? Waar haal je de motivatie vandaan om te oefenen?

Door een gebrek aan kennis en vaardigheden over hoe je het beste kunt oefenen, zijn ze soms urenlang bezig met repeteren zonder vooruitgang te boeken. Muziek maken is leuk, maar moeten repeteren is dat niet altijd. Zeker als je weinig resultaat ziet. Niet zo gek als je hierdoor ongeduldig wordt en minder discipline krijgt.

Grappig genoeg zijn er ook muzikanten die aangeven juist te veel discipline te hebben. Het is dan belangrijk om op te letten dat je niet gaat overtrainen. Als je te veel repeteert wordt je namelijk minder productief én kun je akelige blessures oplopen.

Zenuwachtig

Artiesten ervaren vaak problemen met zenuwen. Zenuwen bij audities en zenuwen bij optredens. Artiesten worden in zulke situaties vaak onzeker over hun eigen kunnen, onzeker of ze er wel klaar voor zijn, of ze nog wel weten wat ze moeten doen… Allerlei vervelende gedachten komen op.

Ook kunnen ze last krijgen van verminderde focus, verlies van ritmegevoel, geheugenproblemen, trillende handen of het voelen van je hart in je keel. Allemaal symptomen van podiumangst, allemaal problemen veroorzaakt door zenuwen. Ook voor en na optredens spelen deze zaken. Sommige podiumkunstenaars geven aan dat ze door de zenuwen niet kunnen genieten van optredens, niet in het moment zijn, geen flow ervaren of black-outs krijgen.

Wat doe je eraan?

Herken je dit? Heb je ook wel eens problemen met onzekerheid, zenuwen, motivatie of vervelende gedachten? En wat doe je eraan? Een artiesten- en prestatiepsycholoog zou je hierbij kunnen helpen.

Uit onderzoek blijkt dat muzikanten vooral gebruik maken van ontspanningsoefeningen om met problemen zoals zenuwen om te gaan. Echter is dit vaak niet genoeg om een structureel probleem écht te overwinnen. Daarvoor helpt een combinatie van een het aanpassen van gedachten en het trainen van mentale vaardigheden het beste. Vaardigheden als mentale en fysieke ontspanning, maar ook o.a. doelen stellen, mentaal oefenen, concentratie, focus en routine. Ook het voorbereiden op onverwachte gebeurtenissen is erg belangrijk. Individuele begeleiding van een artiestenpsycholoog kan je hierbij helpen. Ook zijn er speciale programma’s en trainingen die je kunt volgen om van je problemen af te komen.

Met dank aan Paticia Hermans
Artiesten & prestatiepsygoloog
Stalen-zenuwen.nl